Stan: relikty ukryte w murach pałacu
miasto powiatowe, siedziba urzędu gminy miejsko-wiejskiej
Współrzędne obiektu:
Długość: 18.5720 E
Szerokość: 51.2191 N
Możliwość zwiedzania:
Tak
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w powiecie wieluńskim
Wieluń został założony w roku 1217, kiedy to Książe Władysław Odonic na skrzyżowaniu szlaków handlowych z Moraw przez Kraków na Kujawy i ze Śląska założył w tym miejscu osadę. Wieluń rozwijał się szybko, co spowodowało, że w roku 1281 Książe Wrocławski Henryk IV Probus mianował miejscowość na siedzibę kasztelani. Dwa lata później osada dostaje prawa miejskie z inicjatywy księcia Przemysława.
Widok od strony miasta w pierwszej połowie XVII wieku.
Jak wynika z relacji kronikarza Janka z Czarnkowa, Wieluń został ufortyfikowany za panowania Kazimierza Wielkiego. Król oprócz kamiennych murów obronnych, wzniósł też gotycki zamek w miejscu drewnianego grodu.
Trudno jest określić wygląd kazimierzowskiego założenia. Z późniejszych przesłanek przypuszcza się, że zamek wybudowano na planie regularnego czworoboku i przylegał do południowo-wschodniego narożnika murów miejskich. Warownia składała się z domu mieszkalnego i wieży bramnej, a wjazd do niej prowadził przez miasto, od którego była oddzielona fosą.
Po śmierci Kazimierza Wielkiego w roku 1370, datuje się znaczny rozwój miasta i zamku. Wtedy to król Polski, Ludwik Węgierski oddaje ziemię wieluńską w lenno Władysławowi Opolczykowi. Książe rozbudował zamek, który stał się jedną z jego najlepiej umocnionych warowni. Wzniósł też wolnostojącą cylindryczną wieżę. Polityka Opolczyka wobec Polski doprowadziła do konfliktu z Władysławem Jagiełłą. Król wysłał wojska polskie, by odebrały między innymi ziemię wieluńską. Tak też się stało i od roku 1395 zamek i Wieluń znów były w granicach Rzeczypospolitej.
Widok od strony miasta w pierwszej połowie XVII wieku.
W połowie XV wieku pod Wieluń dociera książe oświęcimski, Janusz ze swoimi wojskami. Wtedy to miasto zostaje zniszczone, a zamek doszczętnie spalony. Warownia został odbudowana dopiero w drugiej połowie XVI wieku. Po raz kolejny zamek poważnie zniszczonO w czasie
potopu szwedzkiego w roku 1656, w rezultacie nieudanego oblężenia przez wojska pod dowództwem Krzysztofa Żegockiego.
W roku 1658 sejm podejmuje decyzję o odbudowie zamku, jednak prace zaczęto dopiero w następnym stuleciu z inicjatywy starosty Hieronima Olszowskiego. Odbudowę zrealizowano około roku 1673, jednak pozbawiając zamek cech obronnych.
W roku 1791 zamek strawił pożar. Zachowały się jedynie wieża i fragmenty murów. Na początku XIX w. znajdowały się tu lazaret i magazyny wojskowe, później (w latach 20.) manufaktura sukiennicza Jana Karneckiego; następnym właścicielem zamku był Jan Teodor Parys. Ruiny w 1837 r. kupił komisarz obwodu wieluńskiego, Fryderyk August Goleński. Do 1843 r. zbudował on na fundamentach dawnego zamku klasycystyczny
pałac. Do naszych czasów z warowni przetrwały jedynie gotyckie piwnice.
W
pałacu zbudowanym na fundamentach zamku ma dziś siedzibę Starostwo Powiatowe i Urząd Miejski. Budynek znajduje się w parku miejskim. Z tyłu
pałacu znajduje się kopiec, który jak mi się wydaje z zamkiem może mieć coś wspólnego, jednak nie mogę tej informacji potwierdzić. Pałac, czyli miejsce, gdzie stał zamek znajduje się w samym centrum Wielunia, kilkaset metrów na zachód od Bramy Krakowskiej. Jeśli przyjąć za punkt orientacyjny wieluński rynek to budynek znajduje się na północny-zachód od niego.
Wieluń został niestety zbombardowany podczas II wojny światowej i według najnowszych badań tu właśnie się ona zaczęła, co daje temu miastu tak bardzo ważną, jak i smutną pozycję w historii świata. (2004-2010)