Stan: w całości, zadbany
miasto na prawach powiatu
Współrzędne obiektu:
Długość: 20.1412 E
Szerokość: 51.9595 N
Możliwość zwiedzania:
Tak
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w Skierniewicach
Pałac został zbudowany z inicjatywy arcybiskupa Wojciecha Baranowskiego w latach 1609-1619. Pełnił rolę nowej rezydencji biskupów gnieźnieńskich po tym, jak wyprowadzili się oni ze stojącego obok
zamku. Wybudowano pałac w stylu renesansowym, a wokół niego później budynki gospodarcze, park, oranżerię, które dały początek istniejącej do dzisiaj osadzie pałacowej. Do Skierniewic przenieśli się prymasi z zamku w
Łowiczu, który został spalony przez Szwedów w drugiej połowie XVII wieku.
Około roku 1762, według projektu Efraima Schroegera, dokonano przebudowy pałacu w stylu późnobarokowym. Pierwotny ogród włoski, pełen drzew owocowych i winorośli, został przebudowany. Dodano sztuczne elementy, jak np. kaskady, groty, czy altanki. W latach 1779-1780 wzniesiono imponującą bramę pałacową z kordegardami (ul. Sienkiewicza). Budowla nawiązująca do klasycyzmu zaprojektowana została przez Efraima Schreogera. Brama ma kształt łuku z dwoma półkolistymi skrzydłami z portykami, mieszczącymi kordegardy.
W pałacu prymasi sprawowali władzę w kraju pod nieobecność króla, lub w okresie bezkrólewia. W obiekcie tym zapadło wiele ważnych dla kraju decyzji. Odbywały się zjazdy biskupów, magnatów i szlachty. W 1795 roku zamieszkał i przez wiele lat tworzył ostatni z rezydujących w Skierniewicach prymasów, poeta i wybitny pisarz doby oświecenia Ignacy Krasicki.
Miasto przeżyło upadek podczas rozbiorów. W roku 1820 car Aleksander podarował włości arcybiskupie ze Skierniewicami swojemu bratu – Wielkiemu Księciu Konstantemu. Po jego śmierci ziemie te przeszły w posiadanie jego żony – Joanny Grudzińskiej. W roku 1831 Joanna umiera i całe księstwo
Łowickie od tej pory należy do carów rosyjskich. W roku 1884 odbył się tu zjazd cesarzy Rosji, Niemiec i Austro-Węgier.
W XIX stuleciu miała miejsce kolejna przebudowa pałacu. Wzniesiono wtedy dobudówki i wieże. Rezydencji nadano cechy neorenesansowe. Obniżona została attyka wraz z dachem, oraz dostawiono portyk. Przebudowano również XVIII-wieczną
kuchnię pałacową. Klasycystyczny budynek również przekształcono na neorenesans. Zmieniono też jego funkcje- przeznaczony został na
oranżerię i połączony z pałacem pergolą. Autorem całego projektu był Monighetti. Przekształcono też zupełnie otoczenie pałacu – ogród zmieniono na styl angielski.
Przebudowano inne obiekty zespołu:
–
obora z XVIII stulecia przekształcona została na
wozownię, a w XX wieku, w zgodzie z postępem technologicznym i rozwojem motoryzacji – na garaże. Budynek wzniesiono na planie prostokąta. Częściowo jest jedno, a częściowo dwukondygnacyjny. Podczas przebudowy zatracił cechy stylowe.
– trzy
oficyny przebudowano w XIX wieku. Zatraciły swój klasycystyczny styl.
W XIX wieku powstały też nowe obiekty:
–
holendernia wzniesiona z przeznaczeniem na oborę, w XX wieku przekształcona na cele mieszkalne
–
willa Aleksandria również należy do osady pałacowej, chociaż oddalona jest od głównego kompleksu zabudowań. Położona jest w osobnej części parki, po drugiej stronie torów kolejowych. Ta eklektyczna budowla, zwana też pałacykiem myśliwskim „Sebadiany” wzniesiona została w 1841 roku według projektu Adama Idzikowskiego. Willa powstała na planie prostokąta z ryzalitem od wschodu. Od strony północnej znajduje się portyk i balkon. W XX wieku od zachodu dostawiono przybudówkę. Dziś mieści siedzibę Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa.
Przy ulicy Konstytucji 3 maja, przy bramie wjazdowej, uwagę zwraca wieża ciśnień przy kordegardzie.
Po I wojnie światowej w pałacu umieszczono Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Powstała tu stacja doświadczalna : Zakład Warzywnictwa, sad pomologiczny, internaty dla studentów i regionalne Muzeum Przyrodnicze.
W roku 1939, podczas wojny obronnej, miasto uległo częściowemu zniszczeniu. W roku 1951 w pałacu umieszczono Instytut Sadownictwa, który dziś nazywa się Instytutem Sadownictwa i Kwiaciarstwa. W 1964 roku powstał tu Instytut Warzywnictwa, którego głównym obiektem jest pałac prymasowski. W tym samym czasie też przywrócono rezydencji cechy późnobarokowe. Zmieniono wygląd elewacji, oraz rozebrano portyk i kartusz.
Na uwagę zasługują też wnętrza pałacu. Najcenniejsza jest kaplica kryta kopułą, z bogatym wyposażeniem, oraz malowidłami. W znajdującej się na piętrze sali
Pod Jutrzenką zachował się plafon z roku 1835 z podobizną księżnej łowickiej – Joanny Grudzińskiej. W klatce schodowej oglądać można portrety z XVIII i XIX stulecia.
Instytut i park z pałacem znajdują się w obrębie ulic Konstytucji 3-go Maja i Sienkiewicza, na północ od rynku w Skierniewicach. Całość ma powierzchnię 42 ha! Obecnie jest to park miejski, więc wejście jest wolne. Jednak sam pałac z otaczającymi go budynkami stanowi własność instytutu i jest ogrodzony. Z wejściem nie ma problemu i można oglądać rezydencje z zewnątrz. Wejść do środka można w godzinach pracy placówki.
Miasto położone jest w pobliżu tak popularnych wśród turystów miejsc, jak:
Łowicz,
Nieborów i
Arkadia. Stanowi z nimi jeden ciąg na trasie. W porównaniu do lat przeszłych, wiele się zmieniło na lepsze. Miasto jest zadbane i przystępne dla turystów. Obfituje też w zabytki. Na szczególną uwagę zasługują:
Stary Rynek z ratuszem z 1847 roku, dawny
Dom Sejmikowy (dziś siedziba starostwa) z lat 1922-1927,
kościół św. Jakuba Apostoła z 1781 roku, zespół parowozowni, oraz
dworzec kolejowy – imponująca budowla z czasów carskich, wzniesiona w 1875 roku w stylu neogotyckim. Nawiązuje do średniowiecznych warowni. Wyremontowany w roku 2003 dworzec, jest dziś jednym z najładniejszych i najczystszych w Polsce. (2004-2010)