Stan: niezachowana wieża na kopcu, oraz relikty zespołu dworskiego
wieś, gmina Pęczniew
Współrzędne obiektu:
Długość: 18.7196 E
Szerokość: 51.8335 N
Możliwość zwiedzania:
Wstęp do lasku jest wolny 🙂
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w powiecie poddębickim
Są takie zabytki o których wzmianki przeczytać można jedynie w starych kronikach, są takie miejsca, które zachowały się we wspomnieniach żyjących jeszcze ludzi. Pałace, dwory, czy zamki zarchiwizowane jedynie na czarno-białych fotografiach. Często są to obiekty, które miały ogromne znaczenie dla lokalnej społeczności, które wywarły wpływ na historie miejscowości i życie ich mieszkańców. Należy im się pamięć i udokumentowanie ich istnienia dla potomnych. Zabytki tych dwóch kategorii znajdowały się w Popowie. Relikty jednego z nich możemy odnaleźć do dziś.
Wieś stanowiła własność prywatną. W roku 1331 zniszczona została przez Krzyżaków. Krótko po tym powstała prawdopodobnie drewniana wieża na kopcu o bokach ok. 7,4 m (możliwe też, że stała w sąsiednim Łęgu Popowskim). Budowla spłonęła prawdopodobnie podczas wojny Grzymalitów z Nałęczami. Konflikt miał miejsce w latach 1382-1383. Jedni badacze są zdania, że była to wieża strzegąca przeprawy (brodu) przez Wartę. Według innych, budowla stała w obrębie zabudowań dworskich. Jest to bardziej prawdopodobne, biorąc pod uwagę to, że wieś była własnością prywatną. Na kopcu dwukrotnie przeprowadzono badania archeologiczne. Nie zachował się do dziś, ponieważ został zniszczony podczas budowy Zbiornika Jeziorsko. Być może jego relikty zachowały się na dnie zalewu.
Fotografia pochodzi z albumu jednego z mieszkańców wsi. Jest to zdjęcie klasowe pod szkołą-dworem. Prawdopodobnie to lata 60., lub wczesne 70. Krzywe, bo to nie skan (w terenie ciężko), tylko zdjęcie… zdjęcia. Chociaż nie pamiętam nazwiska – dziękuję :-).
W Popowie istniał również zespół dworski – prawdopodobnie z XVIII/XIX w. Już w okresie międzywojennym funkcjonowała tu szkoła rolnicza. Placówka miała dobrą opinię. Zabudowania folwarczne zaadaptowano na potrzeby szkolnego gospodarstwa, urządzono ogród warzywny i kwiatowy. Nie wiem, czy budynek szkolny był przekształconym dawnym dworem, czy może powstał na jego murach. Na starym zdjęciu wydaje się obiektem w stylu dworkowym – w tym popularnym w latach międzywojennych stylu wznoszono szereg budynków użyteczności publicznej. O historii „stylu narodowego“ można przeczytać
tutaj.
Chyba jedyna wzmianka o starym dworze pochodzi z 1769 r. 17 stycznia tegoż roku w ogrodzie dworskim rozstrzelany został regimentarz Józef Gogolewski. O tej postaci można przeczytać w tragikomedii „Konfederacja Barska po Kowalsku i Historia o Gogolewskim“ autorstwa Jacka Kowalskiego – poznańskiego poety, barda i historyka sztuki.
Widok budynku szkolnego w okresie międzywojennym (?).
Zespół dworski zniszczony został prawdopodobnie podczas budowy Zbiornika Jeziorsko. Jego relikty zachowały nad samym jego brzegiem. Udało mi się odnaleźć fundamenty i porozrzucane kafle z pieca. Czy są to na pewno pozostałości dworu w Popowie – sam pewności nie mam.
Popów położony jest na wschodnim brzegu Zalewu Jeziorsko. Reliktów trzeba szukać w lasku, w sąsiedztwie dzikiej plaży – na zachód od zabudowań wsi. (2015)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Tomasz Szwagrzak