W Pełczyskach zachowały się dwa kopce podworskie. Po raz pierwszy wprowadziła te obiekty do literatury J. Kamińska, a potem były omawiane przez innych autorów.
Pierwszy z nich znajduje się na terenie prywatnego gospodarstwa rolnego. Jest to piaszczysty nasyp gęsto porośnięty roślinnością. W miesiącach letnich ciężko się na niego dostać. Grozi poparzeniami przez pokrzywy i powbijanymi kolcami sympatycznych krzaczków. Poziomy kulturowe kopca są zniszczone, przez co niemożliwe jest jego określenie chronologiczne.
Drugi kopiec znajduje się na łąkach w Pełczyskach-Wólce. Podczas badań odkryto w nim relikty drewnianych, późnośredniowiecznych budynków. Powstały one w połowie XIV wieku, a użytkowane były do wieku XV. Odkryto również pełne zabytków poziomy kulturowe.
Wiele źródeł podaje natomiast, że kopiec znajduje się w łąkach co jest prawdą, ale druga część opisu mówi, że jest otoczony fosą i dębami. Ten fragment tyczy się trzeciego kopca istniejącego w Pełczyskach, a umiejscowionego w parku podworskim. Leszek Kajzer w swojej książce “Zamki i dwory obronne w Polsce centralnej” podaje, że jest to tylko “obiekt widokowy”.
Pełczyska położone są przy trasie nr 703
Poddębice–
Łęczyca. W miejscowości tej odbijamy w boczną drogę (znak na Pełczyska). Aby dostać się do pierwszego kopca musimy dojechać do obecnego
dworu, następnie za nim skręcić w prawo i jechać drogą (w międzyczasie skręcamy w lewo), aż pojawi się mostek na starym korycie Neru i gąszcz roślinności. Tam, po prawej stronie znajduje się gospodarstwo, na terenie którego znajduje się kopiec. O możliwość wejścia należy pytać gospodarza. Żeby dojechać do drugiego kopca, należy jadąc od Pełczysk, skręcić koło
dworu (bardziej widoczny jest park dworski) w lewo i przejechać wiadukt nad autostradą. Następnie jedziemy w stronę Wartkowic, aż na polu zobaczymy zarys kopca. (2007-2009)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Tomasz Szwagrzak