Stan: po pożarze, w stanie ruiny
wieś, siedziba urzędu gminy wiejskiej
Współrzędne obiektu:
Długość: 19.7074 E
Szerokość: 51.4985 N
Możliwość zwiedzania:
Można oglądać z zewnątrz
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w powiecie piotrkowskim
Stojący wśród rozległego parku pałac w Moszczenicy, nie wygląda dziś zbyt imponująco. Jest w stanie ruiny, choć przyznać trzeba, że ta ruina ma coś w sobie, bo mnie w jakiś sposób urzekła. Może spowodowane to było warunkami pogodowymi, kiedy tam byłem po raz pierwszy. Niszczejący budynek pokryty był białym puchem, a z nieba leciał powoli śnieżek. W okresie letnim takiej magii już nie zastałem, zwłaszcza, że po pożarze obiekt wyglądał naprawdę źle.
Pałac zbudowany został w XIX wieku przez Karola
Endera. Do niego, jednego z członków znanej w
Pabianicach rodziny fabrykanckiej, należała wówczas cała miejscowość. Pałac to budowla piętrowa, od strony północnej przed budynkiem zachowały się pozostałości tarasu widokowego. Od strony “dziedzińca” na murze pałacu umieszczona jest data- MDCCCLXXVII (1877), zapewne rok ukończenia budowy.
Projektantem całego założenia (pałac i park) był prawdopodobnie Karol Sparman, pracujący wtedy dla fabrykantów, później kierownik ogrodu botanicznego w Warszawie. Warto tutaj wspomnieć o samym parku, w którym zlokalizowany jest zabytek. Jest to jeden z ciekawszych parków w województwie, przykład założenia w stylu naturalistycznym. Zajmuje powierzchnie 13 ha i spotkać tu można takie gatunki drzew, jak: sosna wejmutka, kosodrzewina, świerk biały, kasztanowce i wiele innych, cennych okazów. Gdy właścicielem był Karol Ender, całość otoczona była płotem. Podziwiać wszystko mogli jedynie właściciele majątku i ich goście.
W czasach powojennych ogrodzenie zostało rozebrane, a park udostępniono wszystkim mieszkańcom Moszczenicy. W przewodniku po województwie łódzkim z roku 1972, przeczytać można, że założenie jest zadbane, a w pałacu mieści się szkoła. Nie wiem do kiedy ta placówka istniała, ale dziś pałac wygląda jak po bombardowaniu. Pozostały gołe mury i powybijane okna. Grozy dodaje tabliczka ostrzegająca przed wejściem do środka (złamałem prawo, wszedłem, sfociłem i przeżyłem, ale odradzam wejścia, bo może coś spaść na głowę). Na szczęście teren wokół jest ogólnie dostępny i pałac można obejrzeć dokładnie z zewnątrz.
W roku 2007 obraz zniszczenia dopełnił pożar. Pytaniem jest czy było to zrządzenie losu, czy to podpalenie celowe. Nikomu niepotrzebną ruinę można zniszczyć jeszcze bardziej, aby nie było już wątpliwości, że remont jest bezcelowy…
Moszczenica to duża wieś gminna położona około 5 km od
Piotrkowa Trybunalskiego przy trasie do Koluszek. Punktem odnalezienia założenia pałacowego niech będzie budynek urzędu gminnego. Pałac położony jest po lewej stronie drogi biegnącej od urzędu do Koluszek. Najlepiej zostawić środek transportu (o ile to nie rower) przed dużym sklepem w stylu PRL-u i pójść dalej pieszo, skręcając w uliczkę w lewo idąc od wspomnianego sklepu. Pałac i park jest dobrze widoczny, gdy się wjeżdża do Moszczenicy od
Rękoraju przy trasie
Łódź–
Piotrków Trybunalski. (2006-2009)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Zygmunt Baraniak, Tomasz Szwagrzak