Stan: w całości, po obniżeniu
wieś, gmina Łask
Współrzędne obiektu:
Długość: 19.1130 E
Szerokość: 51.5699 N
Możliwość zwiedzania:
Za zgodą właściciela
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w powiecie łaskim
Za budowniczego dworu obronnego w Łopatkach przyjmuje się Jarosława Łaskiego (?). Budynek został wzniesiony w pierwszej połowie XVI wieku, a za wzór posłużył
zamek królewski w Piotrkowie Trybunalskim. Jest to jego pomniejszona i odwrócona kopia. Prawdopodobnie oba obiekty powstały za sprawą jednego budowniczego – Benedykta z Sandomierza, wbrew informacji umieszczonej na tablicy fundacyjnej, na której widnieje nazwisko Hieronima Bużeńskiego i data 1563.
Dwór pierwotnie miał kształt dwukondygnacyjnej wieży mieszkalnej pokrytej czterospadowym, lub siodłowym dachem. Ściany zewnętrzne pozbawione były elementów ozdobnych, a jedyne akcenty zdobnicze to zachowane do dziś ławy i nadproża okienne wykonane z różowego piaskowca, oraz kute, żelazne kraty. Do dziś można też oglądać resztki gzymsu wyprofilowanego w tynku, który biegł między kondygnacjami. Na przełomie XVII i XVIII wieku fortalicjum zostało zmienione na spichlerz. Wtedy też rozebrano ostatnie piętro budynku.
Zdjęcie archiwalne.
Układ wnętrz pozostał do dziś praktycznie niezmieniony i jest typowy dla ówczesnych obiektów tego typu. Nad piwnicami znajdują się trzy sale, z której jedna pełniła kiedyś funkcję kaplicy. W nieistniejącym dziś piętrze znajdowała się jedna sala, która zajmowała całą kondygnację. Wnętrze posiadało sklepienia kolebkowe z lunetami, ozdobione dekoracją z pozornych żeber wykonanych w tynku. Część z nich oglądać można do dziś. Zachowały się też słabo widoczne polichromie. Do sali na parterze prowadzą żelazne, kute drzwi. Drugie przeniesione zostały do skansenu w
Sieradzu.
Plan parteru wg T. Jakimowicz.
Obecnie dwór obronny w Łopatkach znajduje się w prywatnych rękach, stoi na terenie gospodarstwa rolnego i pełni rolę spichlerza. W roku 2011 budynek nieco przebudowano. Podniszczony, dwuspadowy dach zastąpiony został czterospadowym, krytym dachówką – podobnym do pierwotnego.
Dwór nie znajduje się w samych Łopatkach,a w miejscu nazywanym jako Łopatki-Cegielnia. Z
Łasku kierować się trzeba drogą na
Wieluń. Po ok. 2 km zaczynają się Łopatki. Jednak nie dojeżdża się do samej wsi, a skręca przed nią w lewo, w drogę prowadzącą do cegielni. Dwór jest dość dobrze widoczny, a kolejnym punktem orientacyjnym jest aleja z pomnikowymi drzewami, która do niego prowadzi (i do gospodarstwa też). Właściciele bez przeszkód udostępniają obiekt turystom. (2005-2014)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Tomasz Szwagrzak