W miejscowości Kamionka, niedaleko
Wielunia zachował się jeszcze murowany dwór obronny arcybiskupów gnieźnieńskich. Nie wiem co się dzieje wokół budynku, ponieważ całkiem niedawno był jeszcze w całości, a dziś stoją praktycznie tylko mury, a na dodatek zostałem delikatnie mówiąc niezbyt dobrze potraktowany przez mieszkańców sąsiadującego z dworem gospodarstwa, ale o tym później.
Wieś występuje w źródłach od roku 1357. Dwór stanął w centrum arcybiskupiego klucza, zwanego kamionkowskim, lub wieluńskim, przekazanego w roku 1555 kapitule gnieźnieńskiej. Przypuszcza się, że powstał on między rokiem 1555, a 1559, ponieważ określony został jako
noviter aedeficata. Dlatego jego budowę wiązać można z kanonikami. Jeśli powstał wcześniej, to prawdopodobnie z inicjatywy arcybiskupa Mikołaja Dzierzgowskiego. W II połowie XVIII wieku dodany został trakt komunikacyjny przy południowej elewacji, a budynek zwieńczono barokowym szczytem.
Dwór miał wymiary 10,7 x 18,3 m i posiadał trzy kondygnacje, z których dwie dolne przykryte były sklepieniami, natomiast piętro stropem. Kiedyś istniejący do dziś dwór stał w centrum sporego zespołu gospodarczego. Oprócz niego były tu budynki drewniane: dom podstarościego, piekarnia, mlecznik, mielcuch, kurnik, dom czeladny, stajnia i dwie wozownie. Całość tego układu otaczał odylowany parkan z bramą. Brak jest wzmianek o urządzeniach obronnych, czy o fosie. Źródła z roku 1677 podają, że już wtedy dwór był skarbcem-lamusem, a funkcje mieszkalne przejął nowy, drewniany dwór.
Jak już wspominałem z dworu pozostały dziś praktycznie mury. Wydawało się, że dach został zdjęty, a tynki zbite na czas remontu. Obecnie nie widać, by tam się coś działo. Budynek stoi praktycznie na łące, brak jakichkolwiek tabliczek, że to teren prywatny. Jednak, gdy doszedłem bliżej zostałem ostro upomniany przez gospodarzy domu obok, chociaż teren na którym stoi dwór nie należy do nich. Nie wiem czemu tak zaciekle bronią tej ruiny, może tak polecił im właściciel dworu, a może z jego remontem wiąże się jakiś przekręt i nie pozwalają nikomu zobaczyć w jakim stanie jest budynek. Ustawa niby gwarantuje każdemu dostęp do zabytku, dziedzictwa narodowego ale rzeczywistość niestety wygląda zupełnie inaczej. Miejmy tylko nadzieję, że budynek zostanie wyremontowany, a dostęp do niego będzie łatwiejszy.
Aby dojechać do Kamionki, trzeba się kierować z
Wielunia drogą na Pątnów/Rudniki. Około 8 km od Wielunia trzeba skręcić w drogę w prawo. Dwór znajduje się przy końcu wsi. (2006)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Tomasz Szwagrzak
Stan: ruina
wieś, gmina Pątnów
Najbliżej jak mi się udało podejść. Widać barokową przybudówkę.
Wyślij na telefon
Ruina z zieleniną na przedzie.
Wyślij na telefon
Kolejne spojrzenie na dwór.
Wyślij na telefon
