Artykuły    Trasy    Download    Media    Słownik    Spis    Mapa    Noclegi    Połączenia    Linki    Historia    Prawa    Kontakt   

wybierz Biała Rawska (pałac) Bujały (dwór) Cielądz (park) Jajkowice (dwór) Ossowice (dwór) Paprotnia (dwór) Rawa Maz. (zamek) Rawa Maz. (grodzisko) Rylsk Duży (dwór) Rylsk Mały (dwór) Stare Byliny (dwór) Wola Chojnata (pałac) Zabłocie (dwór)

W Kaleniu oglądać można jeden z najciekawszych pałaców późnoklasycystycznych na Mazowszu. Dawniej rezydencja stanowiła centrum dużego zespołu pałacowo-folwarcznego. Zabytkowe budynki folwarczne również zachowały się do dziś, lecz sam pałac z parkiem jest od nich odgrodzony i stanowi własność prywatną. Na szczęście możliwe jest zwiedzanie tego cennego zabytku.

Pałac nie jest pierwszym obiektem w tym miejscu. Jeszcze w literaturze z lat 70. ubiegłego wieku, przeczytać można, że obok rezydencji znajduje się również starszy dwór klasycystyczny, który niestety nie zachował się do dziś.

Obecny pałac wzniesiony został w latach 1840-1845 za sprawą Seweryna Jańskiego, kasjera Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, który w 1839 roku przejął majątek od spadkobierców Michała Chełkowskiego. Folwark często zmieniał właścicieli. Następnie należał do: Ludwika Makomaskiego (od 1889), Wacława Makomaskiego (1894-1901), Wojciecha Mieszkowskiego (po 1901), Adama Konarskiego (od 1911), a od 1918 do 1927 roku pałac był w posiadaniu księżnej Jadwigi Lubomirskiej (z Jełowickich). Za czasów księżnej czasy świetności przeżywał park. Była ona też fundatorką kapliczki Matki Boskiej, która znajduje się tu do dziś. Ostatnim właścicielem Kalenia był Stanisław Okęcki.

Po 1945 roku majątek upaństwowiono i przebudowano wnętrza pałacowe w celu umieszczenia w nim ośrodka zdrowia i przedszkola. Folwark zaadaptowany został na PGR. W roku 1967 Konserwator Zabytków w Łodzi podjął decyzję o remoncie podupadłego zabytku. Prace ciągnęły się w nieskończoność i nie były przeprowadzone należycie. Zniszczono przy okazji park. Obiekt miał posłużyć Wyższej Uczelni Artystycznej w Łodzi, do czego ostatecznie nie doszło. W pałacu urządzono ośrodek wypoczynkowy dla Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Mimo użytkowania przez ludzi kultury, budowla popadła w jeszcze większe zaniedbanie. W roku 1992 gmina sprzedała majątek osobie prywatnej.

W roku 2003, powróciwszy ze Stanów Zjednoczonych, pałac zakupił Czesław „Chester” Adamowicz – wywodzący się ze szlachty litewskiej muzyk, malarz i poeta. Pałac Kaleń ogłoszony został nową siedzibą rodową Adamowiczów. Właściciel podjął się prac mających przywrócić rezydencji dawną świetność. W roku 2009 pałac udostępniony został dla gości – możliwe jest wynajęcie go dla potrzeb imprez, uroczystości, czy konferencji. Obiekt posiada sale balowe dla dwustu gości, oraz miejsca noclegowe. W pałacu artysta umieścił swoje studio nagraniowe, oraz jazzowy bar nocny. Możliwe jest zwiedzanie rezydencji po uprzednim zawiadomieniu (więcej informacji znajduje się na oficjalnej stronie pałacu, dostępnej w linku na dole strony).

Pałac posiada oryginalną i ciekawą architekturę. Budowla wzniesiona na planie prostokąta w części jest parterowa, a w części piętrowa. Posiada wysokie podpiwniczenie. Elewacja frontowa znajduje się od strony wschodniej i zdobi ją piętrowy portyk kolumnowy z umieszczonym w głębi balkonem. Dodatkowo zwieńczona jest balustradową attyką, obecną również w części południowej. Od zachodu i południa budowla posiada półkoliste ryzality. Do południowego przylega taras. W narożniku północno-zachodnim znajduje się okrągła wieżyczka nawiązująca do architektury wschodu. Z oryginalnego wyposażenia pałacu zachowały się jedynie trzy piece kaflowe, oraz schody.

Na uwagę zasługuje również park z zabytkowymi okazami dębów i modrzewi. Teren wciąż jest restaurowany, wzorując się na starych fotografiach. Poczyniono jednak już spore postępy. Park posiada układ wodny z dwoma stawami, w których pływają ozdobne ryby. Do pałacu prowadzi odnowiona brama wjazdowa. W sąsiedztwie oglądać też można zachowane budynki dawnego folwarku – spichrz i stajnie, inne budynki gospodarcze, oraz mieszkalne. Teren ten stanowi dziś własność prywatnej firmy.

Kaleń znajduje się kilkanaście kilometrów na południe od Białej Rawskiej. Wyjazd z tego miasta ulicą Kościuszki, a następnie Wiejską. Kierować trzeba się na Sadkowice, jednak wieś znajduje się za stolicą gminy. Wjazd do zespołu pałacowego widoczny będzie po zachodniej stronie drogi. (2010)