Dwór obronny w Burzeninie, zwany przez miejscowych zamkiem zaczęto wznosić w pierwszej połowie XVI wieku. Sama miejscowość pojawiła się po raz pierwszy w źródłach w roku 1344. Burzenin, potem podniesiony do rangi miasta stanowił centrum klucza majątkowego rodu Burzeńskich. To właśnie z przedstawiecielem tej rodziny, podskarbim Hieronim Burzeńskim wiąże się powstanie dworu.
Była to trójkondygnacyjna budowla o wymiarach 13,5 x 15,5 metra z czterema izbami w przyziemiu. W XVII wieku dwór powiększył swe rozmiary. Wtedy miasto stało się własnością rodu Pstrokońskich. “Zamek” został rozbudowany przez Spytka Rogacjana Pstrokońskiego. Tutaj jest pena niejasność, ponieważ niektóre źródła podają, że trzecią kondygnację wzniesiono dopiero w tym czasie. Pewne jest natomiast, że wzniesiono wtedy wieżę bramną. W XVIII wieku w przyziemiu mieściły się piwnice i parter, gdzie znajdowała się sień, duża izba stołowa z dwoma alkierzykami, dwie sklepione izby, zwane skarbcami. Na piętrze znajdowała się “sień górna” i dwie izby, z których jedna miała pięć, a druga sześć okien. Trzecia kondygnacja była poddaszem. Do dworu przybudowana była drewniana kuchnia. W XIX wieku “zamek” rozebrano.
Dwór był świadkiem wielu wydarzeń. 17 kwietnia 1587 roku odbył się w nim zjazd szlachty sieradzkiej, która opowiedziała się za wyborem Zygmunta Wazy na króla Polski. Odrzucono jednocześnie roszczenia do tronu Maksymiliana Habsburga. W 1711 roku na miasto po raz drugi napadli Szwedzi (pierwszy raz w 1704 r.). Dworu bronił wtedy Wojciech Pstrokoński, stolnik
sieradzki, brat wspomnianego już inicjatora rozbudowy “zamku”, Rogacjana. Najeźdzcom nie udało się zdobyć dworu, więc go splądrowali i spalili. Wojciech natomiast dostał się do niewoli, z której niebawem uciekł.
Lokalizacja reliktów dworu.
Pozostałości dworu w Burzeninie.
Położenie i dojazd:
Relikty budowli znajdują się nad starorzeczem Warty, około 750 metrów od rynku w Burzeninie. Miasteczko położone jest około 20 km od
Sieradza, w którym trzeba znaleźć ul. Krakowską. Prowadzi ona do samego Burzenina. Jadąc od strony Łodzi, można z
Łasku kierować się na
Wieluń (ulicą Widawską). W Widawie, w rynku należy skręcić na
Sieradza. Analogicznie trzeba zrobić jadąc z Wielunia do Łasku, dojeżdżając do Widawy.(2005-2008)
Tekst: Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Piotr Pupysz
Stan: relikty
wieś (dawne miasto), siedziba urzędu gminy wiejskiej
