Stan: w całości
wieś, siedziba urzędu gminy wiejskiej
Współrzędne obiektu:
Długość: 20.2862 E
Szerokość: 51.2996 N
Możliwość zwiedzania:
W zabytku mieści się dom pomocy społecznej, więc zwiedzanie jest utrudnione. Można jednak obejrzeć z zewnątrz i wejść na teren parku.
Dojazd:
Zobacz na mapie
Gdzie spać?
Noclegi w powiecie opoczyńskim
Pałac w Białaczowie zaczęto wznosić w 1797 roku dla Stanisława Małachowskiego. Projektantem był Jakub Kubicki. Następnie rezydencja przeszła w ręce brata Stanisława-Antoniego Małachowskiego. Kolejnym właścicielem został Ludwik Małachowski, syn Antoniego. Nie zostawił on po sobie męskiego potomstwa, a jedynie trzy córki (Hortensję, Taidę i Stefanię). Najstarsza z nich, Hortensja z tych samych powodów co Antoni zapisała majątek swemu siostrzencowi (a zarazem synowi Stefani), Ludwikowi Hrabiemu Broel-Plater. Od tego momentu, aż do roku 1944 pałac był w posiadaniu właścicieli o tym nazwisku.
Zygmunt i Anna z Brzozowskich.
Zdjęcie przedstawiające Fryderyka Oswalda Maurycego Mittelstaedt’a z żoną Agnieszką Karoliną Knothe i dziećmi…
…i przybliżenie fragmentu tej fotografii.
Powyższe zdjęcie pochodzi z archiwum Jacka Łowińskiego.
Następnie majątek należał do hrabiego Zygmunta. Miał on ośmioro dzieci. To było pokolenie, z którego pochodzili ostatni właściciele rezydencji. Wspomniany wcześniej Ludwik po pięcioletniej niewoli niemieckiej wstąpił do armii Pattona. Zmarł w roku 1946 w Loreto we Włoszech. Ciekawostką jest, że jedna z córek ostatniego właściciela majątku, hrabiego Zygmunta (Anna) wyszła za mąż za Jana Ostrowskiego. Był on właścicielem
Ujazdu i Tomaszowa Mazowieckiego.
Wnętrze pałacu przed wybuchem wojny.
W pałacu białaczowskim mieszkała również przez jakiś czas pasierbica Małachowskiego-matka Zygmunta Krasińskiego.
Pałac przed wojną.
Obiekt złożony jest z budynku głównego, oraz połączonych z nim dwóch ćwierćkolistych galerii. Jedna z nich (wschodnia) łączy się z pawilonem. Drugi nie dotrwał do naszych czasów (?). Na uwagę zasługują wnętrza pałacu. Zachowały się bogate dekoracje malarskie i stiukowe. Reprezentacyjne sale wzorowano na warszawskich łazienkach. W skład zespołu wchodzą również oficyny, ruiny oranżerii, oraz elementy w parku: romantyczne ruiny, kamienne ławy, posągi, itp. Park ma metrykę piętnastowieczną. Założony został przez Odrowążów. Jeszcze dziś, na wyspie otoczonej fosą, odnaleźć można pozostałości ich
dawnej rezydencji.
Warto również zwiedzić inne ciekawe obiekty tego dawnego miasteczka. Zachował się pierwotny układ urbanistyczny z rynkiem. Na uwagę zasługują:
Współczesny pałacowi, klasycystyczny, murowany ratusz z 1797 roku.
Wyślij na telefon
Kościół parafialny pw. Jana Chrzciciela z XVI wieku. Przebudowany w latach 1694-1696, oraz 1870 i 1932.
Wyślij na telefon
Budynek dawnego zajazdu z XIX wieku. Dziś urząd gminy.
Wyślij na telefon
Pozostałości folwarku z klasycystycznymi budynkami gospodarczymi.
Wyślij na telefon
Położenie i dojazd:
Białaczów położony jest około 12 km od
Opoczna. Aby się tam dostać należy ze stolicy powiatu kierować się na Żarnów, a po około 7 km skręcić w lewo. Od tego skrzyżowania do Białaczowa jest około 4 km. Pałac znajduje się na początku miejscowości, w parku, po lewej stronie drogi. (2004-2011)
Tekst: Paweł Natkański-Tomaszewski, Tomasz Szwagrzak
Zdjęcia: Tomasz Szwagrzak
Podziękowania dla Pawła Natkańskiego-Tomaszewskiego za informacje o pałacu i materiały archiwalne.